আগ্ৰা ফ’ৰ্ট History of Agra Fort in Assamese
Table of Contents
আগ্ৰা ফ’ৰ্ট (Agra Fort) বা আগ্ৰাৰ লালকিল্লা মোগল স্থাপত্যৰ এক অনবদ্য নিদৰ্শন। এই কিল্লা ১৯৮৩ চনত সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যবাহী স্থান হিচাবে (iii) নং বিভাগত ইউনেস্কো বিশ্ব ঐতিহ্যবাহী স্থানৰ অন্তৰ্ভুক্ত হয়। দুৰ্গটো ভাৰতৰ ৰাজ্য উত্তৰ প্ৰদেশৰ আগ্ৰাৰ যমুনা নদীৰ তীৰত অৱস্থিত। মোগল স্থাপত্যৰ অন্যতম নিদৰ্শন তাজমহল আগ্ৰা কিল্লাৰ পৰা মাত্ৰ ২.৫ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত।
আগ্ৰা ফ’ৰ্ট ৰঙা বেলেপাথৰেৰ তৈয়াৰী। দুৰ্গ প্ৰাংগনৰ আয়তন ২.৫ কি.মি.। দুৰ্গটিৰ অভ্যন্তৰত অনেক প্ৰাসাদ, মিনাৰ আৰু মছজিদ আছে। এইসমূহ ষোড়শ শতাব্দীৰ পৰা অষ্টাদশ শতাব্দীৰ প্ৰথমাৰ্ধৰ মধ্যৱৰ্তী সময়ত নিৰ্মিত হয়। নিৰ্মাণকাৰ্য ষোড়শ শতাব্দীত আকবৰৰ ৰাজত্বকালত আৰম্ভ হয় আৰু অষ্টাদশ শতাব্দীত ঔৰঙ্গজেৱৰ ৰাজত্বকালত শেষ হয়। জাহাঙ্গীৰৰ আৰু শাহজাহানৰ ৰাজত্বকালত দুৰ্গৰ বহু কেইটা স্মাৰক নিৰ্মিত হৈছিল। দুৰ্গ-অভ্যন্তৰৰ উল্লেখযোগ্য দৰ্শনীয় স্থানসমূহ হ’ল খাচ মহল, শীশ মহল, মুহাম্মান বুৰ্জ (এটি অষ্টভূজাকৃতিৰ মিনাৰ), দিৱান-ই-খাচ (১৬৩৭), দিৱান-ই-আম, মোতি মছজিদ (নিৰ্মাণকাল ১৬৪৬-৫৩) আৰু নাগিনা মছজিদ (১৬৫৮-১৭০৭)। এই স্মাৰকসমূহত ‘তিমুৰিদ পাৰসিক’ শিল্পকলা আৰু ‘ভাৰতীয় শিল্পকলা’ৰ এক আশ্চৰ্য মিশ্ৰণ পৰিলক্ষিত হয়।
- Location: Agra, Uttar Pradesh
- Built By: Akbar
- Built in the Year: 1573
- Purpose: Main residence of the Mughals
- Area: 380,000 square meter
- Current Status: The fort is a UNESCO World Heritage site
- Visit Timing: Sunrise to sunset
- Entry: Entry to Agra Fort is allowed through the Amar Singh Gate only
ইতিহাস Agra Fort History and Essay in Assamese
১৫২৬ চনৰ পানিপথৰ প্ৰথম বিশ্ব যুদ্ধৰ পিছত বাবৰে আব্ৰাহম লোদিৰ প্ৰসাদৰ কিলাত থাকিব লৈছিল। তেখেতৰ উত্তৰাধিকাৰি হূূূূমায়ুনক ১৫৩০ চনত কিলাৰ তাজ পিন্ধোৱা হয়। পিছত ১৫৪০ চনত ছেৰ ছাহ সুৰিৰ হাতত পৰাজিত হয়। দুৰ্গটো ১৫৫৫ চন পৰ্যন্ত সুৰিৰ হাতত থাকে,পিছত হূমায়ুনে পুনৰ দখল কৰে। আদিল শাহ সুৰিৰ সেনাপতি হিমুৱে ১৫৫৬ চনত আগ্ৰা পুনৰ দখল কৰে আৰু তেখেত দিল্লি আহি পায়,তাতেই তেখেতৰ তুগলকাবাদৰ যুদ্ধত মোগল সকলৰ লগত সাক্ষাত হয়। নিজৰ কেন্দ্ৰীয় স্থিতিৰ মহত্ত্ব বুজি আকবৰে ইয়াক নিজৰ ৰাজধানী বনাই আৰু ১৫৫৮ চনত আগ্ৰালৈ আহে। ইতিহাসবিদ আবুলফজলে লিপিবদ্ব কৰিছে যে ইয়াত এটা ইটাৰ কিলা আছিল যাক “বাদল গড়” নামেৰে জনা যায়। ইয়াৰ এটা অংশ বিধস্ত অৱস্থাত আছিল আৰু আকৱৰে ৰাজস্থানৰ ধৌলপুৰ জিলাৰ বড়ৌলি অঞ্চলৰ পৰাই ৰঙাবেলে পাথৰেৰে পুনৰ নিৰ্মাণ কৰে। প্ৰায় ৪০০০ শ্ৰমিকেৰে ৮বছৰ কাম কৰি ১৫৭৩ চনত সম্পূৰ্ণ কৰে। এই দূৰ্গটো ১৩বছৰ ধৰি ভৰতপুৰৰ জাট শাসকৰ অধিনত আছিল ১৮ শতাব্দীৰ আৰম্ভণিত মাৰাঠা সকলে আক্ৰমণ কৰি মাৰাঠা সকলৰ অধিনত আনে। ইয়াৰ পিছতো মাৰাঠা আৰু মোগল সকলৰ মাজত সাম্ৰাজ্যৰ হাত-বদল হৈছিল। ১৭৬১ খ্ৰীষ্টাব্দত আহমদশাহ আবদালীৰ দ্বাৰা হোৱা পানীপথৰ তৃতীয় যুদ্ধত ভয়াৱহ পৰাজয়ৰ পিছত মাৰাঠা সকল পৰৱৰ্তী দশক পৰ্যন্ত এই অঞ্চলৰ পৰা দূৰত থাকে। ১৮৫৭ চনৰ ভাৰতীয় বিদ্ৰোহৰ সময়ত দূৰ্গটো যুদ্ধৰ স্থান আছিল। এই যুদ্ধৰ সময়তে বৃটিছ ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানিৰ শাসনৰ অৱসান ঘটে, আৰু বৃটেনৰ দ্বাৰা ভাৰতত এক শতাব্দীৰ প্ৰত্যক্ষ শাসনৰ দিশে পৰিচালিত হয়।
গঠন
380,000 m2 (94 একৰ) কিলাটোত এটা অৰ্ধবৃত্তাকাৰ পৰিকল্পনা আছে, ইয়াৰ জীৱযমুনা নদীৰ সমান্তৰালভাৱে আছে আৰু ইয়াৰ বেৰ সত্তর ফুট উচ্চ। দুবাৰ প্ৰান্তত ব্যৱধানত বৃহৎ বৃত্তাকাৰ বুজ থাকে, যুদ্ধ, এমব্ৰাচুৰে, মেচিকলেশন আৰু স্ট্ৰিং পাঠ্যক্ৰমৰ সৈতে। ইয়াৰ চাৰিফালে চাৰিটা গেট প্ৰদান কৰা হৈছিল, এটা খীজৰি গেট নদীলৈ খোলা হৈছিল। [
কিলাটোৰ দুটা গেট উল্লেখযোগ্য: “দিল্লী গেট” আৰু “লাহোৰ গেট”। অমৰ সিং ৰাথোৰৰ বাবে লাহোৰ গেটক জনপ্ৰিয়ভাৱে “অমৰ সিং গেট” বুলিও কোৱা হয়
দুৰ্গটোৰ পশ্চিম ফালে চহৰখনৰ সন্মুখীন হোৱা স্মাৰক দিল্লী গেটক চাৰিটা গেটৰ ভিতৰত আটাইতকৈ ডাঙৰ আৰু আকবৰৰ সময়ৰ এক কৃতি বুলি গণ্য কৰা হয়। ইয়াক নিৰাপত্তা বৃদ্ধি কৰিবলৈ আৰু ৰজাৰ আনুষ্ঠানিক গেট হিচাপে দুয়োটা ৰখাৰ বাবে প্ৰায় ১৫৬৮ চনত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, আৰু দুয়োটাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বৈশিষ্ট্য অন্তৰ্ভুক্ত থাকে। ইয়াক বগা মাৰ্বেলত জটিল ইনলে কামেৰে সজ্জিত কৰা হৈছে। মট পাৰ হৈ যোৱা আৰু ভূমিৰ পৰা গেটত উপনীত হ’বলৈ এটা কাঠৰ ড্ৰব্ৰিজ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল; ভিতৰত, হাতী পোল (“এলিফেণ্ট গেট”) নামৰ এটা ভিতৰৰ গেটৱে – তেওঁলোকৰ আৰোহীসকলৰ সৈতে দুটা জীৱন আকাৰৰ শিলৰ হাতীয়ে সুৰক্ষিত কৰে – সুৰক্ষাৰ আন এটা স্তৰ যোগ দিছিল। বাহিৰৰ আৰু ভিতৰৰ গেটবোৰৰ মাজত ড্ৰব্ৰিজ, সামান্য আৰোহণ, আৰু 90 ডিগ্ৰী ঘূৰি যোৱাটোৱে প্ৰৱেশদ্বাৰক অপ্ৰেৰিত কৰি দিয়ে। অৱৰোধৰ সময়ত, আক্ৰমণকাৰীসকলে এটা কিলৰ গেট চপা কৰিবলৈ হাতীক নিয়োগ কৰিব। স্তৰ অবিহনে, গতি সংগ্ৰহ কৰিবলৈ পোন ৰান-আপ, অৱশ্যে, সেই বস্তুটো এই লেআউটৰ দ্বাৰা প্ৰতিহত কৰা হয়।
কিয়নো ভাৰতীয় সামৰিক বাহিনী (বিশেষকৈ পেৰাচুট ব্ৰিগেড) এতিয়াও আগ্ৰা কিলোটাৰ উত্তৰ অংশ ব্যৱহাৰ কৰি আছে, দিল্লী গেট জনসাধাৰণে ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰে। পৰ্যটকসকলে অমৰ সিং গেটৰ মাজেৰে প্ৰৱেশ কৰে।
স্থাপত্য ইতিহাসৰ ক্ষেত্ৰত স্থানটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। অবুল ফজলে ৰেকৰ্ড কৰিছিল যে বংগ আৰু গুজৰাটৰ সুন্দৰ ডিজাইনত পাঁচশ অট্টালিকা কিলাত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। তেওঁলোকৰ কিছুমানক শ্বাহজাহানে তেওঁৰ বগা মাৰ্বেল প্ৰাসাদৰ বাবে পথ তৈয়াৰ কৰিবলৈ ভাঙি পেলোৱা হৈছিল। আনবেছিভাগেই ১৮০৩ ৰ পৰা ১৮৬২ চনৰ ভিতৰত ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ ব্ৰিটিছ সৈন্যৰ দ্বাৰা বেৰাক সংগ্ৰহৰ বাবে ধ্বংস কৰিছিল। দক্ষিণ-পূব ফালে কাচিৎহে ত্ৰিশটা মোগল অট্টালিকা বাচি আছে, নদীৰ সন্মুখীন হৈ, যেনে দিল্লী গেট আৰু আকবৰ গেট আৰু এটা প্ৰাসাদ – “বাংলা মহল”।
আকবৰ দৰৱাজ্জা (আকবৰ গেট) শ্বাহজাহানৰ দ্বাৰা অমৰ সিং গেট ৰনাম কৰণ কৰা হৈছিল। গেটখন দিল্লী গেটৰ দৰে ডিজাইনত একে। দুয়োটা ৰঙা বালেষ্টনেৰে নিৰ্মিত।
বাংলা মহল টো ৰঙা বালেষ্টনেৰে নিৰ্মিত আৰু এতিয়া আকবৰী মহল আৰু জাহানগিৰি মহলত বিভক্ত হৈ আছে।
আগ্ৰাৰ কিল্লাৰ ভিতৰৰ কিছু ঐতিহাসিক স্থল
- জাহাংগীৰৰ প্ৰসাদ
- শাহজাহানী মহল
- গজনীন গেট
- জাহাংগীৰৰ ন্যায়ালয়
- মুঠামানৰ বুৰ্জ (শাহবুৰ্জ) আৰু ঝাড়োখা
- শিশ মহল
You can read also
References
- I collected from Wikipedia
Learning, Awareness and Education is the purpose of this Blog/Website.
If any mistake or error please kindly inform us, thanks